Eğer yatırım dünyasına ilgi duyuyorsanız bence en iyi yatırım aracı diye bir cevap yoktur. En iyi yatırım aracı tek bir şey olamaz diye düşünüyorum. Her yatırım aracının kendine özgü bir şekilde avantajları ve dezavantajları mevcuttur. Bu yazımda size yatırım araçları hakkında kısa bilgiler ile fikirlerimi anlatmaya çalışacağım.
Gayrimenkul (Emlak) Yatırımı
Emlakçı değilim, ancak ilk sıraya gayrimenkul yatırımını koyuyorum. Konut, arsa veya ticari mülkler gayrimenkul olarak geçer. Bir ev ya da arsa sahibiyseniz uzun vadede güvenceniz var demektir. Özellikle enflasyonun yüksek olduğu zamanlarda gerçek bir değer koruma aracıdır. Üstüne bir de kira getirisi elde etme imkanı vardır. Yüksek enflasyon olduğu zamanlarda (mesela günümüzde) konut kredisi ile konut almak ballı kaymaklı börektir. Yalnızca konuta kredi veriliyor. Arsaya vs. kredi yok. Olsa o da mantıklı olabilirdi.
Avantajları:
Gayrimenkul yatırımı enflasyona karşı korumalıdır. Mesela benim oturduğum mahallede artış oranlarını göstermek isterim.
Düzenli kira geliri elde edersiniz. Yatırımcısına düzenli olarak nakit akışı sunar. Aynı temettü geliri gibi kira alırsınız. Ayrıca somut bir varlık olduğu için yatırımcısına psikolojik olarak güven hissi verir. Örneğin hisse senedi piyasası düşerken '‘gerçek değer’' algısı yaratır.
Dezavantajları:
Bir ev veya arsa satın almak için büyük peşinat gerekir. Küçük birikimlerle gayrimenkul yatırımı zor bir iştir. Ayrıca alım satım işlemleri yüksektir. Hemen nakde dönemez. Acil paraya ihtiyaç olduğunda satılabilecek bir şey değildir. O yüzden paraya çevirmek aylar sürebilir. Kiracı sorunu, vergileri, bakım onarım gibi ek sorumluluklar gerektirir.
Altın Yatırımı
Bundan aylar önce '‘Gram altın fiyatı ne olur?’' başlıklı bir yazı yazmıştım. Hala fikirlerim değişmedi. Altın güvenli liman olmaya devam ediyor. Ülkemizin durumu göz önünde bulundurulduğunda, yatırımcıların altına yönelmesi çok doğal. Ancak her yatırımda olduğu gibi avantajlar ve dezavantajlar mevcut.
Avantajları:
Küresel finans krizlerinde olsun yerel finans krizlerinde olsun piyasanın sıkıntılı olduğu dönemlerde altın güvenli liman olma özelliğini yüzyıllardır sürdürüyor. Ekonomik belirsizlik arttığında altın fiyatları yükselme eğilimindedir. (Günümüzde olduğu gibi) Portföyünüzü dengelemeye yardımcı olur. Dünyanın her yerinde kolayca alınıp satılabilir. Hızlı bir şekilde nakde dönebilir. Gerçek nakit altındır bence. Bu yüzden enflasyona karşı alım gücünü en iyi koruyan varlıklardan bir tanesidir.
Dezavantajları:
Sadece altın alarak uzun vadede çok zengin olamayız ancak elimizde nakit olur. Zenginlik yaratmaktan ziyade mevcut zenginliği korumuş oluruz. Ayrıca altın nakit akışı olmayan bir varlıktır. Düzenli bir geliri yoktur. Fiziki altın yatırımı yapıldığında güvenli bir şekilde saklanması gerekir. Bu yüzden sigorta maliyetleri, hırsızlık veya kasa kiralama ücretleri gibi masraflar dikkate alınmalıdır.
Sanat Eserleri Yatırımı
Buradaki gönderimde yazdığım üzere 3. olarak en iyi yatırım sanat eserleridir. Bugün şöyle bir haber okudum öyle aklıma geldi. Listeye 3. sıradan koymak istedim.
Sanat eserleri araştırmalarıma göre otuz yıllık ortalamada %11′in üzerinde değer kazandığı ve bu getirisiyle birlikte aynı dönemdeki borsa endekslerini geride bırakmış. Kaynak.
Avantajları:
Yüksek getiri potansiyeli mevcuttur. Finansal piyasalar düşüşteyken bile güzel kazançlar elde edebilirsiniz. Sanata yatırım yapan bireyler sadece finansal getiri için değil, aynı zamanda bir sanat eserine sahip olmanın getirdiği manevi tatmin ve prestij için de bunu yaparlar. Bir tabloya veya heykele sahip olmak, kişisel ilgi alanınızı yansıtırken uzun vadede değer kazanma potansiyeline de sahiptir. Sanat eserleri, diğer yatırım araçlarıyla doğrudan bağlantılı olmadığı için (ekonomik gelişmelerle farklı şekilde hareket edebilir), varlık dağılımında riskleri dağıtmaya yardımcı olur. Bu sayede portföyünüzün bir bölümünü sanat gibi alternatif varlıklara ayırmak toplam riski azaltabilir.
Dezavantajları:
Sanat yatırımı ciddi bilgi ve uzmanlık gerektirir. Sanat piyasası nispeten küçüktür. Elinizdeki bir tabloyu satmak istediğinizde hemen alıcı bulamayabilirsiniz; bazen uygun bir açık artırma veya alıcı çıkması yıllar alabilir. Ayrıca sanat eserlerinin korunması ayrı bir iştir. Bunun yanında bir de sahtecilik riski de vardır.
Kripto Paralar
Bitcoin ile başlayan ve henüz diğer yatırım araçlarına göre çok yeni olan kripto paralar, benim gibi internet kurdu olan insanların gözdesi haline geldi. Yeri geldi dolandırıldık, yeri geldi paramızı kaptırdık ama bitcoin bence kendini kanıtlayan bir dijital altın. Son beş yıla bakıldığında bitcoinin kazancını buraya not almak isterim.
Avantajları ve dezavantajarı hakkında çok az şey yazacağım. Merkeziyetsizlik ve 7/24 ulaşılabilir olması benim için yeterli ancak şöyle bir durum var. En büyük dezavantajlarından birisi elektrik gidince ne olacak? Geçtiğimiz gün portekiz ve ispanyada elektrik kesintisi oldu mesela. Göz önünde bulundurmak gerekir. Ayrıca kripto para piyasası çok değişkendir. Bitcoin bence bir gün yok olup gidecek. Yeni bir bitcoin çıkacak diye düşünüyorum. Buna da ancak devletler karar verecektir. Eğer bitcoini rezerv para yaparlarsa ve rezervden çıkarmazlarsa bitcoin çok zor yok olur. Ancak yeni bir kripto para çıkartıp tüm ülkeler de ona güvenirse (çok zor) o zaman yeni bitcoin o kripto para olur. Bunlar benim şahsi düşüncelerim.
Kripto paraları hisse senetlerinin önüne koydum çünkü getirisi daha yüksek.
Hisse Senetleri
Bir şirkete yatırım yapmak istediğimizde hisse senetleri önümüze çıkıyor. Bireysel yatırımcılar için hisse senetleri, ekonomik büyümeden ve şirket kârlarından pay almanın en yaygın yollarından biridir. Tarihsel verilere baktığımızda yıllık ortalama %10 kazandırdığını görüyoruz. (örneğin ABD S&P 500 endeksi) Ancak doğru hisselere yatırım yaparsak kazancımız çok daha fazla olur. Hisse senetleri uzun vadede servet oluşturma potansiyeli yüksek bir sınıftır.
Avantajları:
Şirketler kâr ettikçe ve büyüdükçe hisse fiyatları yükselir, bu da yatırımcılara sermaye kazancı olarak yansır. Uzun vadeli yatırımlarda hisse senetleri, hemen hemen tüm diğer geleneksel yatırım araçlarını geride bırakarak en yüksek toplam getiriyi sunmuştur. Ayrıca şirketler temettü dağıtıyorsa, yatırımcılar düzenli nakit geliri de elde edebilirler. Hisse senetleri kolay alınıp satılabilir ve yüzlerce şirket vardır. İstediğiniz şirkete ortak olabilirsiniz.
Dezavantajları:
Özellikle yerli borsamıza yatırım yapan biri olarak çelik gibi iradenizin olması gerektiği kanısındayım çünkü bu kadar yüksek faiz ortamında (Günümüzde politika faizi %46) borsadan kazanç elde etmek mümkün değil. Bütün şirketler zarar bilanço açıklıyor nerdeyse. O yüzden ani borsa çöküşleri psikolojinize zarar verebilir. Aynı şekil kripto para piyasası gibi.
Yapay zeka destekli yatırım araçlarının karşılaştırmalı özeti
Özetle açıklamam gerekirse yatırım yaparken çeşitlendirme yapmak ve her zaman nakit bulundurmak oldukça güvenlidir. Tek bir şeye yatırım yapılmaz. Peki sizin sıralamanız nasıl? Tartışmalara katılırsanız sevinirim.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan ve hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan içerik, yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.
