Şu sıralar herkesin gözü Nvidia’nın bilançosunda, herkesin aklı yapay zeka (AI) devriminde. Teknoloji hisselerinin baş döndürücü yükselişi, yatırımcılara “bu parti hiç bitmeyecek” hissi veriyor. Ancak size, manşetlerin ısrarla görmezden geldiği bir gerçekten bahsetmek istiyorum.
Bu göz kamaştırıcı tablonun arkasında, Silikon Vadisi’nden binlerce kilometre uzakta, çok daha belirleyici bir güç sessizce birikiyor: Japonya Ekonomisi.
Portföy yöneticisi Michael Gayed’in analizlerine dayanan bu yazıda, yapay zeka rallisinin aslında ne kadar ince bir buz üzerinde dans ettiğini ve Japon Yeni’ndeki hareketliliğin küresel piyasalar için neden bir “saatli bomba” olduğunu keşfedeceksiniz.
1. Rallinin Gizli Sponsoru: “Yen Carry Trade” Nedir?
Yapay zeka hisselerindeki bu muazzam yükselişin arkasındaki yakıtın önemli bir kısmının Japonya’dan geldiğini biliyor muydunuz? Bu mekanizmaya finans dünyasında “Yen Carry Trade” (Yen Taşıma Ticareti) deniyor.
Sistem basitçe şöyle işliyor:
Japonya’da faizler çok düşük olduğu için yatırımcılar Yen cinsinden neredeyse bedavaya borçlanıyor.
Bu ucuz parayı alıp, ABD teknoloji hisseleri gibi yüksek getiri vadeden varlıklara yatırıyorlar.
Ancak Michael Gayed’e göre bu sadece bir finansal arbitraj değil, aynı zamanda insani bir kaçış. Enflasyon karşısında birikimlerinin eridiğini gören Japon hanehalkı, “risk almaya” mecbur kalıyor. Paralarını ülke dışına, yani Nvidia gibi devlere kaçırıyorlar. Gayed durumu şöyle özetliyor: “Mesele Nvidia değil, mesele Japonya.”
2. “Büyük Çözülme”: Japonya Neden Küresel Bir Tehdit?
Tehlike, bu devasa para akışının tersine dönmesiyle, yani “çözülmesiyle” başlıyor.
Senaryo şu: Japonya Merkez Bankası (BoJ), değer kaybeden Yen’i kurtarmak için piyasaya müdahale etmek zorunda kalırsa ne olur? Acil dolara ihtiyaç duyar. Bu dolarları bulmak için de elindeki en büyük varlıkları satmak zorunda kalır: ABD Hazine Tahvilleri ve ABD Hisseleri.
Gayed, bunun tek seferlik bir çöküş olmayacağını, “kaldıraç azaltma dalgaları” şeklinde periyodik sarsıntılar yaratacağını belirtiyor.
BoJ müdahale eder.
ABD varlıklarında satış başlar.
Piyasalar düşer.
Müdahale yetersiz kalır, döngü tekrar başlar.
Bu, piyasanın altına döşenmiş bir mayın tarlası gibidir. Bir sabah uyanıp Nikkei endeksinin %10 düştüğünü ve Amerikan borsalarını da beraberinde sürüklediğini görebiliriz.
3. Sistemin Altındaki Dinamit: Japon Bankaları İflasın Eşiğinde mi?
Analizin en korkutucu kısmı ise bankacılık sistemiyle ilgili. Japon bankaları, “güvenli liman” olarak ellerinde yüklü miktarda Japon Devlet Tahvili (JGB) tutuyor. Ancak faiz oranları yükseldiğinde, tahvil fiyatları düşer.
Bu ters orantı, bankaların bilançolarında devasa delikler açıyor. Gayed’in iddiası çarpıcı: Japon bankacılık sistemi teknik olarak iflas etmiş olabilir. Yen taşıma ticaretinin çözülmesi, bu barut fıçısını ateşleyecek kıvılcım olabilir. Bu durum, İngiltere’de yaşanan ve piyasaları sarsan "Liz Truss anı"nın çok daha büyük bir versiyonunu Asya’da tetikleyebilir.
4. Pusulanız Bozulmuş Olabilir: Eski Kuralları Unutun
Böyle bir kriz anında ne yaparsınız? Geleneksel olarak ABD Hazine Tahvillerine sığınırdınız, değil mi? Gayed’e göre bu harita artık yanlış.
Güvenli Liman Algısı Değişti: Korkuyla hareket eden para artık tahvile değil, Altın ve Gümüşe gidiyor. Çünkü tahviller de satış baskısı altında.
Göstergeler Bozuldu: Ekonominin sağlığını gösteren Kereste/Altın oranı gibi klasik göstergeler artık çalışmıyor. Çünkü iş döngüsünü konut piyasası değil, yapay zeka belirliyor.
En büyük risk ise Japonya kaynaklı zorunlu satışların, ABD’deki “çöp tahvilleri” (junk debt) vurarak bir kredi krizini tetiklemesi. Bu, finansal sistemde domino taşlarının devrilmesi anlamına gelir.
Temel Sağlam mı?
Yapay zeka devrimi gerçek olabilir, ancak finansal temelleri düşündüğünüzden daha kaygan bir zemine oturuyor. Uzak bir ülkenin para politikası, Silikon Vadisi’nin kaderini belirleyebilir.
Japonya’da sıkışan yatırımcıların parasıyla fonlanan bu ralli, yine Japonya’dan gelecek bir panik dalgasıyla sekteye uğrayabilir.
Sizce portföyünüz bu “kelebek etkisine” ne kadar hazır? Yapay zeka hisselerindeki kârınızı realize etmeyi mi düşünüyorsunuz, yoksa bu dalganın süreceğine inananlardan mısınız? Yorumlarda stratejilerinizi paylaşın, tartışalım.
