Tarih tekerrür mü ediyor, yoksa bu sefer gerçekten farklı mı?
1990′ların sonunu, o çılgın “dot-com” günlerini hatırlıyor musunuz? Herkesin internet için çıldırdığı, şirketlerin isminin sonuna “.com” ekleyerek bir gecede değerini katladığı o günler… Sonunda ne olduğunu hepimiz biliyoruz: Büyük bir çöküş ve buharlaşan milyonlar.
Bugün aynı enerjiyi yapay zeka (AI) dünyasında hissediyoruz. Manşetler “hayatta bir kez gelecek fırsat” diye bağırıyor. Ancak efsanevi yatırımcı Sir John Templeton’ın o meşhur sözünü hatırlamakta fayda var:
“Yatırımcılıktaki en pahalı dört kelime şudur: Bu sefer farklı.”
Peki, gerçekten farklı mı? Panik butonuna basmadan önce derin bir nefes alın. Piyasanın ışıltılı yüzeyinin altında, çoğu yatırımcının fark etmediği riskler yatıyor.
İşte yapay zeka balonunun perde arkasındaki 3 gizli güç ve portföyünüzü korumak için bilmeniz gerekenler.
1. “Yapay Zeka Para Makinesi”: Sağ Cepten Sol Cebe mi?
Sektörde “AI Money Machine” (Yapay Zeka Para Makinesi) olarak bilinen ve oldukça endişe verici bir kapalı devre sistemi işliyor. Bu sistem, gelirlerin olduğundan daha büyük görünmesine neden olabiliyor.
Gelin bu karmaşık döngüyü basitleştirelim:
Microsoft, OpenAI’ye milyarlarca dolar yatırım yapıyor.
OpenAI, bu parayı alıp bulut hizmetleri için tekrar Microsoft’a ödüyor.
Microsoft, bu parayla veri merkezleri için Nvidia’dan çip alıyor.
Nvidia, kazandığı paranın bir kısmıyla tekrar OpenAI gibi girişimlere yatırım yapıyor.
Sonuç: Herkesin bilançosunda devasa “gelirler” yazıyor ama para aslında aynı döngü içinde dönüp duruyor.
Tıpkı bir arkadaşınıza çukur kazması için 1.000 dolar verip, sonra çukuru kapatması için ondan 1.000 dolar almanız gibi. Kağıt üzerinde ikiniz de 1.000 dolar gelir elde ettiniz, ama ortada yeni bir değer var mı?
Yatırımcı Notu: Nvidia kürekleri satıyor, Oracle araziyi sağlıyor, OpenAI madeni kazıyor. Herkes birbirini fonluyor ama madenden henüz beklenen “altın” çıkmış değil.
2. "Veri Duvarı"na Çarpmak: Yapay Zeka Aç Kalabilir
Yapay zekanın son birkaç yıldaki gelişimi baş döndürücüydü. Anlamsız videolardan, gerçeğinden ayırt edilemeyen görüntülere geçtik. Piyasa, bu hızlı yükselişin sonsuza kadar süreceği varsayımıyla fiyatlanmış durumda.
Ancak ufukta büyük bir sorun var: Veri Duvarı.
AI modelleri, öğrenmek için insan üretimi veriye (metin, resim, video) ihtiyaç duyar. Tahminlere göre 2027 yılına kadar, yapay zeka internetteki tüm insan üretimi veriyi tüketmiş olacak.
Bu, bir “yılan ve merdiven” oyunu gibi. Biz merdivenlerin sonsuza kadar çıkacağını sanıyoruz ama tırmanacak basamak (veri) bitmek üzere. Eğer yapay zeka, dünyayı insanlar gibi “deneyimleyerek” öğrenmenin bir yolunu bulamazsa, gelişim hızı -ve dolayısıyla hisse fiyatları- duvara toslayabilir.
3. Tüm Piyasa Sadece “7 Şirketin” Sırtında
Portföyünüzün ne kadar çeşitli olduğunu sanırsanız sanın, aslında kaderiniz sadece yedi şirketin elinde olabilir.
“Muhteşem Yedili” (Amazon, Microsoft, Alphabet, Meta, Apple, Tesla, Nvidia), S&P 500 endeksinin yaklaşık %36’sını oluşturuyor. Bu şirketler, yapay zeka yarışını kazanmak için bu yıl toplam 330 milyar dolar harcamayı planlıyor. (Bu rakam, Portekiz’in yıllık ekonomisinden bile büyük!)
Bu harcamalar şu an ekonomiyi ayakta tutuyor. Ancak madalyonun diğer yüzü korkutucu:
Eğer bu devasa yatırımlar beklenen kârı getirmezse?
Hisselerdeki en ufak bir hayal kırıklığı, sadece bu şirketleri değil, tüm endeksi aşağı çekebilir.
Peki Ne Yapmalı? Panik Yok, Strateji Var
Dot-com krizinden farklı olarak, bugünkü yapay zeka şirketlerinin gerçek ürünleri ve kârları var. Yani sadece “hava” satın almıyoruz. Ancak aşırı değerleme riski hala masada.
Kriz anları, sakin kalanlar için servet transferi dönemleridir. İşte uygulamanız gereken 3 sağlam strateji:
DCA (Dolar Maliyet Ortalaması): Piyasa düşse de çıksa da, düzenli alım yapmaya devam edin. Eğer bir balonun başındaysak, bugünkü fiyatlar 10 yıl sonra “bedava” gibi görünebilir.
Nakit Akışınızı Artırın: Yatırım yapmak için yakıta ihtiyacınız var. Gelirinizi artırmaya odaklanın. Böylece olası bir çöküşte panikleyip satmak yerine, “dipten toplama” fırsatınız olur.
Gerçek Çeşitlendirme: Sadece teknoloji hisselerine gömülmeyin. Portföyünüzde gayrimenkul, altın, tahvil ve temettü hisseleri gibi farklı varlıklar bulundurun. Bu, teknoloji sektörü hapşırdığında sizin hasta olmanızı engeller.
Kenarda mı Bekleyeceksiniz, Oyuna mı Gireceksiniz?
Yapay zeka balonu patlayabilir veya şekil değiştirebilir. Ancak bunu bilmek sizi korkutmamalı, aksine hazırlıklı kılmalı. Kalabalık paniklediğinde, dersine çalışmış yatırımcılar en büyük fırsatları yakalar.
Siz ne düşünüyorsunuz? Şu anki yapay zeka rallisi sürdürülebilir bir büyüme mi, yoksa patlamayı bekleyen bir balon mu?
👇 Stratejinizi ve tahminlerinizi yorumlarda bizimle paylaşın!
