Dünya çapında her ürünün fiyatı dolar bazında fiyatlanıyor. Yani insanlık olarak, bütün ürünlerin ve hizmetlerin değerini dolar bazında ölçüyoruz. Çünkü dolar rezerv para birimi. Eğer yatırım yapıyorsak ve yaptığımız yatırımlara uzun vadeli bakıyorsak dolar endeksine bakmalıyız. Dolar endeksi düşerse malların fiyatı artar. Dolar endeksi yükselirse malların fiyatı düşer.
Örneğin altını ele alalım. Altın güvenli liman aracı olduğu için biraz geç yükselir geç düşer ancak, dolar endeksi düştüğünde altın ucuzlamaz. Tam tersine artar. Mesela bu sıralar ABD merkez bankası faiz arttırıyor. Tarihinde ilk defa bu kadar çok arttırıyor sanırım. Altın pandemiden sonra düşük seviyelere indi. (dolar bazında konuşuyorum.) Eğer faiz arttırmayıp tam tersine düşürseydi belki de altın bugünlerde daha çok yüksek olabilirdi.
Neden dolar endeksine bakmalıyız?
Diyelim ki benim gibi küçük yatırımcısınız. Küçük yatırımcı derken az param var işte 3-5 kuruş ne arttırabilirsem kıymetli gördüğüm veya ilerde kıymetleneceğini düşündüğüm şeyleri almaya çalışıyorum. Mesela sallıyorum hisse senetleri (gibi). Türk parasıyla kar etmek çok kolay gerçi hayvan gibi enflasyon var devamlı kar ediyoruz tuvalet kağıdı alsan kar. Bu yüzden dolar bazlı kar yapmak lazım. Yaptığımız karlara da dolar bazlı bakmak lazım. Bu arada dolar bazlı kar yapıyoruz da dolar enflasyonunu unutmamak gerek. Mesela 2000 yılındaki 1000 dolar bugün 1807 dolarmış.
Dolar enflasyonu hesaplamaya bakmak için tıklayınız
Neyse uzun lafın kısası dolar bazlı karlar yapmak istiyorsanız dolar endeksine bakmanız gerekiyor.
Dolar Endeksi Nedir?
Şimdi size majör para birimi falan dicem ama olay şu. Dolar endeksi diğer büyük para birimlerine yani İngiliz sterlini, Euro, Japon yeni, Kanada doları, İsveç Kronu ve İsviçre frangı gibi para birimlerine karşı olan değeridir. Bu gösterge doların uluslararası piyasalardaki gücünü ve performansını belirlemede kullanılır. Dolar endeksi hesaplanırken bu para birimlerinin geometrik ortalaması alınır.
Araştırmalarıma göre DXY, 1973’den bu zamana en yüksek değer olarak Şubat 1985’teki 164,720 seviyesini görmüş, en düşük değer ise küresel krize denk gelen Mart 2008’deki 70,698 seviyesi olmuştur.
Sonuç olarak dolar endeksine bakmamız günlük yaşamda çok bişey değiştirmese de uzun vadeli baktığımızda doların değer kazandığını ya da düşüşte olduğunu anlayabiliriz. Böylece ileriye dönük alımlarımızı ona göre yapabiliriz.
