Selamlar, bu yazımızda ”Öğrenme nedir? Öğrenmeyi kalıcı hale getirecek 2 yöntem” hakkında bir bilgi arşivi niteliğinde bir yazı yazmayı hedefliyorum. Öğrenme nedir? sorusunu sormuşsanız ve öğrensem de öğrendiklerimi unutuyorum diyorsanız size öğrenmeyi kalıcı hale getirecek iki yöntemden bahsedeceğim. Bu yazımızda öğrenmeyi ve öğrendiğiniz bilgiyi kalıcı hale getirmeyi amaçlıyoruz. Ancak şöyle bir durum var. Öğrenmek çalışmaktan geçer. Kendinizi öğrenmeye iterseniz bilgi uçurumundan aşağıya düşersiniz ve bilgi okyanusunda kaybolursunuz. Öğrenmenin ucu bucağı yoktur. Öncelikle öğrenmenin tanımını yaparak başlayalım.
Öğrenme nedir?
TDK’ya göre öğrenmek bilgi edinmek anlamındadır. En basit tanımıyla bilgi edinmek diyebilir ancak öğrenme hakkında anlatacağım çok şey var. Türk dil kurumunun diğer anlamına göre öğrenmek bir beceri edinmektir. Yani bir işte ya da bir yetenek üzerinde ustalaşmak diyebiliriz. Vikipedi sözlüğüne göre öğrenmenin tanımı ”bireyin yaşantılar sonucu davranışlarda meydana gelen oldukça uzun süreli değişmelerdir.” Bence öğrenme bireyin edindiği tecrübelerin tümüdür. Yaptığı işler, okuduğu kitaplar, çalıştığı konular. Hatta başına gelen kötü olaylar bile öğrendiği şeylerdir.
Öğrenme Türleri Nelerdir?
Öğrenme türleri koşullanma yoluyla öğrenme ve bilişsel öğrenme olmak üzere ikiye ayrılır. İnsanlar anlamadan bilmeden bişeyler öğrenebilir. Öğrenme türlerinin en basiti bence farkına varmadan öğrenmedir. İnsanların çevresinde gelişen olayları ve durumları yine insanlar farkına olmadan depolar. Bu bazen bir şarkı olabilir ya da yıllar önce gittiğiniz bir sokak farkına varmadan öğrenilebilir. Bazen duyduğunuz bir şarkıyı tekrar hatırladığınızda farkına varmadan öğrenmiş olabilirsiniz.
Öğrenme türleri de kendi aralarında ayrılır, hatta farkına varmadan öğrenme bilişsel öğrenmenin bir türüdür ancak bu türlerden çok fazla bahsetmeyeceğim. Benim amacım öğrenmenin tanımını yapmak ve öğrenmeyi kalıcı hale getirecek iki yöntemden bahsetmek.
Öğrenmeyi Kalıcı Hale Getirecek 2 Yöntem
Bu yöntemler sizin çalışmalarınızda ve bilgiyi daha ayrıntılı edinme için yapılacak iki yöntem. Birincisi pomodoro tekniği, ikincisi ise zihin sarayı.
Pomodoro Tekniği
Pomodoro tekniğinde yapılan şey çalışma ve ara verme üzerinedir. Diyelim ki 6 saat çalışmanız gerekiyor. 25 dakika çalışıyorsunuz ve 5 dakika mola veriyorsunuz. Böyle değil de 50 dakika çalışıp 10 dakika da mola verebilirsiniz. Bu yöntemde fazladan açık bir ekranınız varsa YouTube üzerinden ”pomodoro 50 10” veya ”pomodoro 25 5” yazarak kendinize sayaç yapabilirsiniz. Ben böyle yapacaksam pomodoro tekniğiyle çalışan birinin videosunu izliyorum. Hem motivasyon açısından hem de çalışan birini görünce ben de çalışıyorum. Verimliliği arttıran bir yöntem. Böylelikle öğrenmenize yardımcı olabilir. Tabi tekrar etmede fayda var.
Zihin sarayı
Zihin sarayında öğrenmeniz gereken ne varsa bu bir terim olabilir bir tanım olabilir. Saray yerine başka bir yapı da kullanabilirsiniz ancak sizin sarayınız burada hakim olduğunuz bir yapı olması gerekiyor. Buna ”Sherlock’un Hafıza Sarayı” da deniyormuş. Şimdi öğrendim. İnsan hafızası bir olayı hatırlamak için bir nedene ihtiyaç duyar. Yani insanlar genelde unutkandır. Her bilgiyi öğrenmez. Öğrense de unutur. Ancak bilgiler arasında bağ kurulursa bilgi kalıcı hale gelir.
28 temmuz 2010 yılında saat 10’da nerdeydiniz? Bunu bilmemeniz çok normal ama bu tarihi bir anı ile bağdaştırırsanız bu bilgi kalıcı hale gelecektir. Örneğin bir düğün, nişan veya bir doğum günü tarihi olduğu için bu tarihte bu saatte nerde olduğunuzu hatırlıyor olabilirsiniz. Peki biz bu zihin sarayı yöntemini nasıl yapacağız?
İlişkilendirme yöntemi ile öğrenilmeyecek hiçbir şey yok. Bu yöntem roma döneminden beri kullanılıyormuş. Diyelim ki ezberlemeniz gereken kelimeler var. Bu kelimeleri devamlı tekrarlamak yerine sarayınızın odalarına koydunuz. Yani sadece bir kelimeyi bir odayla ilişkilendirmek yerine o kelime ile odanın arasında bir hikaye yazmanız gerekiyor.
Hafıza sarayını oluştururken 5 adımda oluşturmak gerekir.
- Mekanı seçmek
- Ayırt edici özellikler eklemek
- Mekanı zihnimize yerleştirmek
- İlişkilendirmek
- Mekanı tekrar ziyaret etmek
Sabah yataktan kalktınız, elinizi yüzünüzü yıkamak için banyoya gittiniz. Daha sonra mutfakta bişeyler hazırladınız. Hazırladığınız şeyleri yemek için salonda televizyon karşısına geçtiniz. Daha sonra da salondan otobüse binmek için evinizin az ilerisinde bulunan durağa gittiniz. Yani bu yaptığınız rutin işler aslında sizin zihin haritanız oluyor. Ezberlemekte güçlük çektiğiniz ne varsa buraya ekleyebilirsiniz. Hikaye oluşturabilirsiniz. Şimdi buraya ezberlemem gereken 8 kelime yazacağım ve bunları hikayeleştirip zihin haritamı oluşturacağım. Ezberlemem gereken kelimeler. Şişe, mikrofon, telefon, gram altın, bardak
Sabah yataktan kalkarken akşam bir şişe su içtiğim için banyoya doğru gittim.
Annem elinde mikrofonla şarkı söylüyormuş gibi yapıyordu biraz onu bekledim.
Bişeyler hazırlamak için mutfağa girdiğimde hiçbir tarif bilmediğimi anladım ve telefondan yeni bir tarif açtım.
Yeni öğrendiğim bir omlet tarifini yerken salonda televizyon izlerken gram altının fiyatının düştüğünü gördüm.
Daha sonra evden çıkıp durağa gittiğimde ise elinde kocaman bir bardak tutan bir adam gördüm.
Gibi gibi hikayeler yazarak bildiklerinizi kalıcı hale getirebilirsiniz. Burada püf nokta bildiğiniz mekan üzerine bilmediğiniz şeyleri eklemek olacaktır.
